Opakowwania i odpady opakowanie - nowe zmiany w UE

Zgodnie z zapisami nowego rozporządzenia z 16 grudnia 2024 roku, dotyczącego opakowań i odpadów opakowaniowych (PPWR), od 2030 roku wszystkie opakowania będą musiały nadawać się do recyklingu, a sprzedaż jednorazowych kosmetyków oraz przypraw w plastikowych opakowaniach zostanie zakazana.

Komisja Europejska zaproponowała modernizację dotychczasowej dyrektywy w zakresie opakowań już dwa lata temu. Uznano, że kolejne nowelizacje nie skutkowały ograniczeniem ilości odpadów opakowaniowych w UE. Według danych Eurostatu, 40 proc. tworzyw sztucznych i 50 proc. papieru zużywanego w UE jest wykorzystywane do pakowania towarów, a same opakowania stanowią 36 proc. odpadów komunalnych.

Rozporządzenie zamiast dyrektywy

Zamiast kolejnej dyrektywy Komisja Europejska zdecydowała się na wprowadzenie rozporządzenia, co oznacza, że nowe przepisy nie wymagają implementacji do prawa krajowego, lecz staną się bezpośrednio obowiązujące po ich wejściu w życie.

Nowe prawo zostało zaakceptowane przez państwa członkowskie, co formalnie zamyka proces legislacyjny. Po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym UE regulacje będą musiały być stosowane po upływie 18 miesięcy.

Nowe ograniczenia w zakresie opakowań

Nowe przepisy przewidują stopniowe zmniejszanie ilości odpadów opakowaniowych przypadających na jednego mieszkańca UE. Do 2030 roku ilość ta powinna zmniejszyć się o 5 proc. w stosunku do 2018 roku, do 2035 roku - o 10 proc., a do 2040 roku - o 15 proc.

Kluczowe założenia:

• Do 2029 roku 90 proc. jednorazowych plastikowych i metalowych pojemników na napoje będzie musiało być zbieranych oddzielnie, np. w ramach systemów kaucyjnych.
• W 2030 roku wszystkie opakowania będą musiały nadawać się do recyklingu w sposób „ekonomicznie opłacalny”.
• Od 2030 roku wprowadzony zostanie zakaz sprzedaży kosmetyków w miniaturowych plastikowych opakowaniach, np. tych dostępnych w hotelach.
• Produkty takie jak keczup, musztarda czy śmietanka do kawy nie będą mogły być podawane w jednorazowych plastikowych opakowaniach.
• Opakowania z tworzyw sztucznych na owoce i warzywa o wadze poniżej 1,5 kg zostaną wycofane z rynku UE.
• Torebki na herbatę nie będą mogły być wykonane z plastiku.
• Bardzo lekkie torebki plastikowe zostaną zakazane, chociaż ich użycie nadal będzie możliwe do pakowania żywności sprzedawanej luzem.

Unia Europejska zamierza promować opakowania wielokrotnego użytku. Dystrybutorzy napojów i żywności na wynos będą musieli od 2030 roku oferować konsumentom możliwość korzystania z własnego pojemnika.

Nowe regulacje stanowią jeden z elementów Europejskiego Zielonego Ładu, który jest sztandarowym projektem Komisji Europejskiej na lata 2019-2024.